Ιστορία του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου Νέας Φιλαδέλφειας

Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας «Μίλτος Κουντουράς»

της Ευαγγελίας Καπετάνου

Το Σχολικό έτος 1984 – 1985 αρχίζει η λειτουργία των 14 πρώτων Ενιαίων Πολυκλαδικών Λυκείων (ΕΠΛ). Ένα από αυτά, τα πρώτα, είναι και το ΕΠΛ της Νέας Φιλαδέλφειας, το οποίο στεγάζεται σε χώρους του συγκροτήματος των πρώην ΚΑΤΕΕ, επί της Εθνικής οδού Αθηνών – Λαμίας (Θεσσαλονίκης και Λαχανά).

Το Πολυκλαδικό της Νέας Φιλαδέλφειας αναπτύσσεται, σταδιακά, στη θέση τού, επίσης σταδιακά, καταργούμενου 3^ου  Γενικού Λυκείου Νέας Φιλαδέλφειας.

Το σχολικό έτος 1984 – 1985 λειτουργεί η Α΄ τάξη του ΕΠΛ Νέας Φιλαδέλφειας, το σχολικό έτος 1985 – 1986 λειτουργούν η Α΄ και η Β΄ τάξη και το σχολικό έτος 1986 – 1987 λειτουργούν η Α΄, η Β΄ και η Γ΄ τάξη του σχολείου.

Οι μαθητές που αποφοίτησαν το 1987 έχουν μείνει στην Ιστορία του Σχολείου μας ως τα ηρωϊκότερα πολυκλαδάκια, γιατί είναι τα παιδιά εκείνα που τόλμησαν και γράφτηκαν σ’ ένα νέο τύπο λυκείου, που μόλις ξεκινούσε, και που υπήρχε περισσότερο ως όραμα και ως σχεδιασμός και λιγότερο ως χειροπιαστή πραγματικότητα. 

Πράγματι, ενώ τα 14 πρώτα πολυκλαδικά έχουν ήδη λειτουργήσει κατά το σχολικό έτος 1984 -1985, τα Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια θεσμοθετούνται, επισήμως, ένα χρόνο αργότερα, με τον Νόμο 1566 (ΦΕΚ 167, τ. Α΄), που δημοσιεύεται στις 30 Σεπτεμβρίου του 1985!

Σύμφωνα με τον Νόμο: «Το ενιαίο πολυκλαδικό λύκειο εξασφαλίζει την οργανική σύνδεση της γενικής και της τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης και παρέχει ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές για τη σύμμετρη ανάπτυξη των ικανοτήτων και την καλλιέργεια των ενδιαφερόντων και δεξιοτήτων τους, για τη συμμετοχή τους στην παραγωγή και την ανάπτυξη της χώρας».

Και, σύμφωνα με το ενημερωτικό για τα Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια βιβλιαράκι:

«Το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο είναι ένα σχολείο που θέλει να δώσει ένα πλατύτερο περιεχόμενο στον όρο “γενική παιδεία”. Να την εκσυγχρονίσει και να τη συνδέσει οργανικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και την ειδική γνώση, ώστε, συνηθίζοντας τους νέους στη σύζευξη της θεωρίας με την πράξη και την εφαρμογή, να καταπολεμήσει την παραδοσιακά ριζωμένη προκατάληψη που υποτιμά τη χειρωνακτική και κατασκευαστική δραστηριότητα του ανθρώπου και διασπά την ενότητα διανοητικής και πρακτικής εργασίας.

Άλλοι στόχοι του Πολυκλαδικού είναι:

• Να μάθει στους μαθητές να επικοινωνούν, όσο γίνεται ουσιαστικότερα, με τα πνευματικά έργα της ανθρωπότητας και με την πολιτιστική κληρονομιά της πατρίδας μας, όπως προσδιορίζεται από την εθνική μας ιδιαιτερότητα.
• Να προσφέρει στο μαθητή σύγχρονη επιστημονική και τεχνολογική γνώση, γενική και ειδική, και προπαντός μεθοδολογία για την απόκτησή της.
• Αποκαθιστώντας τη σύνδεση του σχολείου με τη γύρω ανθρώπινη κοινότητα, να βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν συνολική αντίληψη για τη ζωή και τον κόσμο, και να γίνουν ικανοί να παρακολουθούν με ελεύθερη κρίση τις εξελίξεις στον πολιτισμό, στην οργάνωση, στους θεσμούς και στις δομές της κοινωνίας και να συμμετέχουν δημιουργικά στις εξελίξεις αυτές.
• Να συντελέσει ώστε οι μαθητές, συμμετέχοντας στη ζωή της σχολικής κοινότητας μέσα σε κλίμα δημοκρατικής οργάνωσης και λειτουργίας του σχολείου, να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη ισότιμης και υπεύθυνης συνεργασίας με τους συμπολίτες τους στην κοινωνική ζωή.
• Να δίνει σε όλους τους νέους δίχως καμιά διάκριση τις ίδιες δυνατότητες για μόρφωση, ανάπτυξη ικανοτήτων, καλλιέργεια κλίσεων και ενδιαφερόντων και απόκτηση δεξιοτήτων».

Τα ενιαία πολυκλαδικά λύκεια με τα νέα αναλυτικά προγράμματα και τα νέα βιβλία, τα μαθήματα επιλογής, τους κύκλους (Β΄τάξης) και κλάδους (Γ΄τάξης) σπουδών, τα τμήματα ειδίκευσης, τα προαιρετικά μαθήματα που γίνονται τις απογευματινές ώρες, την κτηριακή και υλικοτεχνική υποδομή, τα πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια (Τεχνολογίας και παραγωγής, Φυσικής, Χημείας, Πληροφορικής κ.ά.), τη βιβλιοθήκη, την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, τα γυμναστήρια, τα γήπεδα, τα αμφιθέατρα, την οργάνωση της σχολικής ζωής και, κυρίως, τη στελέχωσή τους με ψυχωμένους εκπαιδευτικούς, που υπηρετούν με πάθος τον νέο θεσμό, γρήγορα αναγνωρίζονται ως σχολεία εκπαιδευτικής πρωτοπορίας και κατακλύζονται από μαθητές.

Το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας εξελίσσεται χρόνο με το χρόνο. Φοιτούν σ’ αυτό μαθητές που προέρχονται από διάφορες συνοικίες της Αθήνας, έχει δηλαδή υπερτοπικό χαρακτήρα. Υπήρξε χρονιά που στο σχολείο φοίτησε μαθητής που ερχόταν καθημερινά από τον Ωρωπό!

Στην πλήρη του ανάπτυξη το σχολείο είχε περισσότερους από 1200 μαθητές και 120 εκπαιδευτικούς!

Το πνεύμα και την παιδαγωγική ατμόσφαιρα του σχολείου διαμορφώνουν συνεργαζόμενοι, με νεανικό ενθουσιασμό, η Διεύθυνση, οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές και οι γονείς τους.

Στο ίδιο σχολείο και στην ίδια τάξη συνυπάρχουν και παρακολουθούν τα κοινά μαθήματα οι μαθητές που προορίζονται για σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και οι μαθητές που θα ασκήσουν ένα επάγγελμα. Η συνύπαρξη αυτή καταπολεμά στην πράξη την προκατάληψη που ήθελε τους «καλούς» μαθητές να φοιτούν στα γενικά λύκεια και τους «κακούς» να φοιτούν στα τεχνικά – επαγγελματικά. Στο πολυκλαδικό όλοι οι μαθητές είναι ίσοι απέναντι στην εκπαιδευτική διαδικασία και στις προσδοκίες για το μέλλον τους.

Εργαστήριο Πληροφορικής στο Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο. Πρώτος δεξιά, στον κεντρικό Η/Υ, ο εκπαιδευτικός – Α.Φερρίδης. Οι μαθητές, ο καθένας μπροστά στον υπολογιστή του, εργάζονται.

Το σχολείο, ως χώρος, μεταμορφώνεται. Στους τοίχους του σχολείου οι μαθητές του κλάδου εφαρμοσμένων τεχνών ζωγραφίζουν καλλιτεχνικά graffiti, που μετατρέπουν τους αύλειους χώρους σε υπαίθρια πινακοθήκη.

Ζωγραφιές των μαθητών στους τοίχους του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου Νέας Φιιλαδέλφειας

Οι μαθητές του κλάδου Γεωπονίας εργάζονται στο θερμοκήπιο, την κατασκευή του οποίου χρηματοδότησε ο Δήμος της Νέας Φιλαδέλφειας. Καλλιεργούν επίσης καλλωπιστικά φυτά σε γλάστρες και παρτέρια. Το σχολείο λουλουδίζει από άκρου εις άκρον.

Το θερμοκήπιο στο Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας

Στα προαιρετικά μαθήματα (θέατρο, μουσική, χορός, εικαστικές τέχνες, ξένες γλώσσες σύγχρονη τεχνολογία, κ.ά.) διδάσκουν, μέσω των προγραμμάτων της ΝΕΛΕ, καταξιωμένοι επαγγελματίες. Παράδειγμα ο Γιάννης Αναστασάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής σήμερα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, που δίδασκε θέατρο στους «ερωμένους του θεάτρου» μαθητές του σχολείου.

Παράσταση του έργου του Εξυπερύ “Ο Μικρός Πρίγκηπας” στο Πολυκλαδικό της Νέας Φιλαδέλφειας

Η κοινωνική αποδοχή του σχολείου είναι πολύ μεγάλη. Ο Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας χρηματοδοτεί τις θεματικές πολιτιστικές εκδηλώσεις, που οργανώνει κάθε Μάϊο το σχολείο.

Το σχολείο οργανώνει επίσης επιστημονικές ημερίδες, συνέδριο των συνεργαζομένων σχολείων της UNESCO, πανελλήνιες συναντήσεις των Διευθυντών, υποδιευθυντών και εκπαιδευτικών των ΕΠΛ, και δέχεται επισκέψεις εκπαιδευτικών από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, που, ως καλεσμένοι του ΥΠΕΠΘ ή της ΟΛΜΕ, επισκέπτονται το πολυκλαδικό Νέας Φιλαδέλφειας, ενημερώνονται για το θεσμό των ΕΠΛ και ξεναγούνται στους χώρους του σχολείου.

Το σχολείο βραβεύεται από τον Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας, παρουσιάζεται, από το ΥΠΕΠΘ,  σε συνέδριο του ΟΟΣΑ ως υπόδειγμα ελληνικού σχολείου, κατακτά διακρίσεις στον αθλητισμό, στους πανελλήνιους μαθητικούς καλλιτεχνικούς αγώνες, στο πρόγραμμα «Πάμε σινεμά;» και στην εκπόνηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, και λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης για την αναβάθμιση των άλλων σχολείων του Δήμου.

Ιστορικές έχουν μείνει και οι «Εν πλω» πολιτιστικές δραστηριότητες του σχολείου. Νοικιάζαμε ένα καράβι, βάζαμε μέσα τα εκπαιδευτικά όνειρά μας και πλέαμε όλοι μαζί, εκπαιδευτικοί και μαθητές, στο Σαρωνικό. Οι «Εν πλω» εκδηλώσεις έγιναν παράδοση του σχολείου για πολλά χρόνια. Πάνω στο πλοίο, αλλά και στον τόπο προορισμού, παρουσιάζαμε τις εργασίες των παιδιών, που είχαν γίνει στο πλαίσιο του θέματος του έτους (π.χ. το θέμα του έτους τη σχολική χρονιά 1994-1995 ήταν «Ελλάδα και Θάλασσα) και δίναμε θεατρικές, μουσικές και χορευτικές παραστάσεις.

Νοικιάσαμε ένα καράβι, βάλαμε μέσα τα εκπαιδευτικά όνειρά μας και πλεύσαμε όλοι μαζι, καθηγητές και μαθητές στο Σαρωνικό. Οι “Εν Πλω” εκδηλώσεις έγιναν παράδοση του σχολείου για πολλά χρόνια.

Η ορχήστρα του σχολείου “εν δράσει” πάνω στο πλοίο.

Θεατρική παράσταση “Εν Πλω”. Το έργο που έπαιξαν τα παιδιά ήταν μία Ζακυνθινή ομιλία που εμείς από “θέατρο δρόμου” τη μετατρέψαμε σε …”θέατρο πλοίου”.

Το σχολικό έτος 1993 – 1994 το σχολικό συμβούλιο του σχολείου, ύστερα από σχετική εισήγηση της Διευθύντριας Ευαγγελίας Καπετάνου, αποφασίζει ομόφωνα να μετονομαστεί το σχολείο και να προστεθεί στο όνομά του, ως επωνυμία, το ονοματεπώνυμο του παιδαγωγού Μίλτου Κουντουρά.

Στις 7-8 Απριλίου 1994, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου και τη δρομολογημένη μετονομασία του σχολείου από «Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας» σε «Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας – Μίλτος Κουντουράς», οργανώσαμε στο σχολείο ένα διήμερο «αναμορφωτικής παιδαγωγικής προσπάθειας» με θέμα : ΜΙΛΤΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑΣ – Ε.Π.Λ. ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ ή «Αναζητώντας το θάμα στους μεγάλους ομολογούμε τις αγάπες και τα ιδανικά που κυνηγάμε».

Απρίλιος 1994. Από την εκδήλωση για τη μετονομασία του ΕΠΛ Νέας Φιλαδέλφειας σε ΕΠΛ Νέας Φιλαδέλφειας “Μίλτος Κουντουράς”. Από αριστέρα, η κ. Α.Ιορδανίδου, η κ. Κατερίνα Φυσσάκη, ο κ. Φ.Κ.Βώρος. Στο βήμα είναι ο καθηγητής κ. Φ.Ι.Κακριδής.

Το διήμερο οργανώθηκε σε συνεργασία με τις μαθήτριες του Μίλτου Κουντουρά, τη Γ΄ΕΛΜΕ Αθήνας και τον Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας. Με τη χορηγία της Γ΄ ΕΛΜΕ Αθήνας εκδώσαμε ένα βιβλιαράκι με τον τίτλο «Μίλτος Κουντουράς», στο οποίο δημοσιεύτηκαν και αποθησαυρισμένα κείμενα του μεγάλου παιδαγωγού.

Το εξώφυλλο του βιβλίου που εξέδωσε το Πολυκλαδικό Νέας Φιλαδέλφειας με την οικονομική στήριξη της Γ’ ΕΛΜΕ Αθήνας.

Έτσι, το έτος 1994, το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας ήταν το πρώτο Δημόσιο Σχολείο της Ελλάδας που, σε πανελλήνια πρώτη, αποφάσισε να προστεθεί στο όνομά του, ως επωνυμία, το όνομα, όχι ενός οικονομικού ευεργέτη, αλλά το όνομα ενός επιφανούς Δασκάλου και Παιδαγωγού και να μετονομαστεί από Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας σε Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας – «ΜΙΛΤΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑΣ».

Για τη μετονομασία του σχολείου, σύμφωνα με το Νόμο 1566/1985 (Άρθρα: 8,49 και 50), αποφάσισαν κατά σειρά:

• Ο Σύλλογος των καθηγητών του σχολείου,
• Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων,
• Η Σχολική Επιτροπή,
• Το 15μελές Μαθητικό Συμβούλιο και, στη συνέχεια, το Σχολικό Συμβούλιο του   σχολείου με τη σύνθεση που ορίζει το άρθρο 51 του Νόμου 1566/1985.
• Η Δημοτική Επιτροπή Παιδείας.
• Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας.
• Η Νομαρχιακή Επιτροπή Παιδείας.
• Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Νομαρχίας Αθηνών.

Η απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου εστάλη στο Υπουργείο Παιδείας και στη συνέχεια εκδόθηκε η σχετική Υπουργική απόφαση, η οποία δημοσιεύτηκε στα υπ’ αρ. 339/τ. Β΄/ 31-5-1994 και 661/ τ. Β΄/ 31-8-1994 ΦΕΚ.

Το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο, ως θεσμός, είχε, δυστυχώς, την τύχη του Παρθεναγωγείου του Βόλου και του Διδασκαλείου Θηλέων Θεσσαλονίκης και έγινε κι αυτό, όπως κι εκείνα, μία σύντομη παρένθεση στην ιστορία των εκπαιδευτικών μας πραγμάτων.

Επί Υπουργίας Γεράσιμου Αρσένη τα Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια καταργήθηκαν, παρ’ ότι η λειτουργία τους είχε αξιολογηθεί, από το Υπουργείο Παιδείας, ως θετική.

Το σχολικό έτος 1998 – 1999 φοίτησαν στη Γ΄ τάξη του Πολυκλαδικού οι τελευταίοι μαθητές του. Οι απόφοιτοι του 1999 είναι οι τελευταίοι των Πολυκλαδικών.

Λόγω εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, το Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας πρώτα έγινε 3ο Ενιαίο Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας και, στη συνέχεια, 3ο Γενικό Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας, και …έχει ο Θεός! Διατήρησε, όμως, και διατηρεί μέχρι σήμερα την επωνυμία «ΜΙΛΤΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑΣ», και θέλω να ελπίζω ότι θα εξακολουθήσει να εμπνέεται από το έργο του συνώνυμου παιδαγωγού.

Ευαγγελία Καπετάνου

Επίτιμη Διευθύντρια

3ου Λυκείου Νέας Φιλαδέλφειας «Μίλτος Κουντουράς»

Σκόπελος Γέρας, γενέθλιος τόπος του Μίλτου Κουντουρά, 2 Σεπτεμβρίου 2018